آنچه در این مقاله می‌خوانید
راهکارهای درمان دردهای قاعدگی
طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده حدود 53 درصد از خانم ها در دوره های پریودی علائمی مانند درد کمر، درد پا، دل درد، سرگیجه، سر درد، ضعف، خستگی و بی قراری را تجربه میکنند. این علائم برای برخی از افراد در روزهای اول شدت زیادی دارد به حدی که توانایی انجام کارهای روزانه را از دست میدهند. شدت درد دوران قاعدگی میتواند در هر سیکل متفاوت باشد، به صورتی که گاهی به صورت درد مزمن و خفیف و گاهی به صورت گرفتگی شدید احساس شود. در دوران قاعدگی با ترشح هورمون پروستاگلاندین که سبب انقباض عضلات دیواره رحم و در نتیجه ریزش تدریجی دیواره ی مخاطی آن میشود، که این امر موجب بروز درد و التهاب میگردد.
لازم به ذکر است بروز این علائم کاملا طبیعی میباشد و تنها در زمانی که خونریزی واژینال شدید همراه با حالت تهوع، اسهال و استفراغ باشد باید با پزشک متخصص درمیان گذاشت. به این وضعیت قاعدگی دردناک یا Dysmenorrhea گفته میشود که تداوم آن نشان دهنده وجود کیست تخمدان، فیبروم رحم و یا سایر مشکلات رحم و تخمدان میباشد. به طور کلی در صورتی که درد غیرقابل تحمل در سه روز اول و استمرار آن حتی از روز چهارم به بعد وجود داشته باشد نشانه ی این بیماری میباشد و باید توسط پزشک متخصص زنان و زایمان بررسی شود.
شدت درد طبیعی پریودی طبق تحقیقات انجام شده تقریبا معادل یک پنجم درد زایمان است و در صورتی که علت زمینه ای وجود نداشته باشد به طور معمول با بالا رفتن سن شدت درد کمتر میشود. در برخی موارد بعد از زایمان درد این دوران بهبود و تسکین پیدا میکند. به طور معمول بعد از شروع خونریزی به مدت 48 تا 72 ساعت درد پریودی ادامه دارد و با افزایش تدریجی سطح هورمون های استروژن و پروستروژن و کاهش میزان تخریب دیواره رحم، از روز چهارم درد کاهش می یابد.
کنترل و پیشگیری دردهای دوران قاعدگی
درد ناشی از پریودی عموما از یک تا سه روز قبل از خونریزی واژینال شروع میشود و در روز اول سیکل به اوج خود میرسد و سپس به صورت اندکی کاهش می یابد. به طور کلی میتوان با استراحت کردن، قرار دادن کیسه آب گرم، استفاه از تشک های برقی، مصرف مسکن و اجتناب از مصرف غذاهای حاوی نمک و کافئین و … این دردها را کنترل کرد.
دردهای دوران پریودی به طور کامل قابل پیشگیری نیستند، اما برای کاهش دردها موارد زیر توصیه میشود:
- توصیه میشود حداقل از یک هفته قبل از شروع پریودی مصرف الکل، کافئین و سیگار را متوقف و از خوردن غذاهایی با طبع سرد و فست فود ها پرهیز کنید.
- مصرف میوه و سبزیجات تازه قبل از شروع این دوران و در زمان پریودی توصیه میشود.
- درصورتی که درگیر PMS یا سندروم پیش از قاعدگی هستید از دو یا سه روز قبل از شروع پریودی از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا مفنامیک اسید را شروع کنید.
- ورزش و فعالیت بدنی منظم و مدیریت استرس و اضطراب در کنترل و پیشگیری از دردهای پریودی نقش به سزایی دارد.
- مصرف مکمل های حاوی اسیدهای چرب امگا 3، کلیسم، منیزیم، روی، ویتامین B6، ویتامین B1، ویتامین D و ویتامین E طبق تحقیقات بر روی کاهش شدت درد پریود تاثیر مثبت دارند.
- ابتلا به عفونت های مقاربتی درد دوران پریودی را افزایش میدهد، بنابراین توصیه میشود از برقراری رابطه جنسی با افراد مختلف پرهیز شود.
طبق تحقیقات و مطالعات انجام شده تامین روزانه حداقل 500 میلی گرم کلسیم میتواند به رفع گرفتگی عضلانی، خستگی، نفخ و دل درد پریود کمک کند. علاوه بر این مصرف روزانه ی مکمل های حاوی منیزیم و ویتامین B6 بر کاهش اضطراب، افسردگی، درد پستان و بیخوابی تاثیر مثبت دارد. از دیگر مواردی که برای تنظیم چرخه قاعدگی، تسکین دردهای عضلانی و بهبود خلق و خو تاثیر گذار است روی و ویتامین D میباشد.
روش های خانگی درمان دردهای قاعدگی
برای تسکین دردهای پریودی راهکارهای زیر توصیه میشود:
استفاده از کیسه آب گرم، پد حرارتی و یا تشک و پتوی برقی بر روی ناحیه شکم، کمر و لگن و دوش آب گرم میتواند کمک موثری به رفع درد و گرفتگی عضلات کند.- مصرف غذاهای سبک و مغذی در طول دوران قاعدگی و میوه و سبزیجات تازه در این دوران توصیه میشود.
- ماساژ دادن نواحی شکم و کمر با روغن های گیاهی مانند روغن زیتون، کنجد و زنجبیل کمک بسیاری به کاهش درد میکند.
- پیاده روی و مدیتیشن یا یوگا نیز علاوه بر استراحت میتواند تاثیر مثبت داشته باشد.
- استفاده از داروهای ضد درد و مسکن مانند استامینوفن و یا داروهای ضدالتهاب مانند ایبوبروفن و ناپروکسن در مواقع ضروری توصیه میشود.
- برخلاف مصرف مکمل های توصیه شده، بهتر است از مصرف مکمل های حاوی اسید چرب امگا 3 در دوران پریودی پرهیز کنید. به دلیل اینکه ممکن است سبب تشدید خونریزی شود.
- از مصرف الکل، سیگار و نوشیدنی های گازدار در این دوران پرهیز کنید.
استفاده از تاثیر رژیم غذایی و ورزش بر دردهای دوران قاعدگی
تحقیقات اخیر نشان دهنده ی تاثیر مثبت ورزش منظم بر اختلالات خلقی و گرفتگی عضلات در دوران قاعدگی است. بانوانی که به طور منظم فعالیت بدنی و ورزش روزانه دارند کمتر با این موارد روبرو میشوند. ورزش کردن باعث افزایش ترشح هورمون سرتوتنین و اندروفین یا هورمون شادی میشود که میتواند بدن را برای پذیرش عوارض پریودی آماده کند.
همانطور که قبلا ذکر شد افزایش مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم، منیزیم، ویتامین D و اسیدهای چرب امگا 3 در کاهش شدت درد این دوران موثر است. شایان ذکر است که مصرف چربی حیوانی، نمک، شکر و کافئین نیز باید کاهش پیدا کند. مصرف نمک زیاد موجب احتباس مایعات و بروز نفخ شکمی و التهاب و درد سینه ها میشود. دریافت بیش از حد کافئین از طریق قهوه، شکلات، نوشابه و چای سبب کم خوابی، تحریک پذیری و افزایش شدت دل درد در این دوران میشود.
در این دوران توصیه میشود علاوه بر ورزش ملایم، بر رژیم غذایی نیز توجه شود. مصرف 2 وعده میوه، 5 وعده سبزیجات، حداکثر 3 بار در هفته آجیل و غلات و ماهی و سایر منابع غذایی حاوی امگا 3 مانند دانه چیا و کتان توصیه میشود. همچنین مصرف روزانه 50 گرم گوشت بدون چربی برای دریافت آهن و پروتئین و محصولات لبنی کم پرب برای دریافت کلسیم نیز برای بدن ضروری میباشد. دمنوش ها و داروهای گیاهی مانند دمنوش بابونه، بومادران و زنجبیل نیز کمک موثری به کاهش درد دوران قاعدگی مینماید.